Imágenes de páginas
PDF
EPUB

jure sue potestatis; sed cum prefatus de hac recessisset vite erumna, a venerando successore suo Trutgaudo eandem parciunculam sub eadem constitucione subrogatus est. Post et hujus discessum, quia exiguum in pastorali excubitu inerat tempus, succeditur preelectus pastor Odbertus, a quo et impetratus est illam consimili ratione uti. Quod et actum est in presentia fratrum et advocati ejusdem loci. × Signum Walteri abbatis (*). × Signum Trudgaudi abbatis. × Signum Odberti abbatis. Signum Gerbodonis. X signum Rumoldi. signum Eremboldi. X signum Wagonis. Une ligne d'écriture, en grandes lettres tronquées par incision, donnait à lire sur la marge supérieure: Carta integra emptionis felciaci.

67.

D'après le vet. Simon, fol. 26 vo. — T. I, no 66, p. 87.

1015, 28 novembre. -S. HENRI, empereur des Romains, confirme les possessions des moines de Saint-Bertin et des chanoines de Saint-Omer dans ses Etats (46).

In certis villarum locis jacentium in Davandra, in Hosanheim, in Frechana, in Godolfasseim, in Herebach, in Casello, in Gesoldesdorpf, in Prodaca.

Imprimé dans Guérard, appendice, p. xciv, d'après le ms de Tassart no 637.

N. B. L'année de l'indiction qui est xiv dans Guérard, est xiii, régulièrement, dans la copie tirée de Simon.

68.

D'après le vet. Simon, fol. 5. - T. I, n° 67, p. 88.

1026.- BAUDOUIN, évêque de l'église de Thérouanne, cède à Roderic, abbé de Saint-Bertin, les autels d'Herbelles, de Tubersent et de Petresse, en échange d'une terre à Lumbres et de plusieurs autres biens, situés à Camiers, à Etaples et à Dannes (47).

Imprimé dans Guérard, p. 175, d'après le ms de Tassart no 637. Cf. Morand, p. 4, 76, d'après le ms no 723.

[blocks in formation]

69.

D'après le vet. Simon, fol. 7. - T. I, n° 68, p. 89.

HARDUIN, évêque de Tournai, donne à Roderic et à ses

(*) Les signatures de Walter et de Trutgaude, tous deux décédés avant la confection de cet acte, sont évidemment l'oeuvre du greffier, et n'infirment en aucune manière l'autorité du document.

moines les autels d'Ichteghem, d'Ettelghem, de Westkerke et de Roxem, dans la Flandre occidentale (48).

Imprimé dans Guérard, p. 176, d'après le ms de Tassart n° 637; Cf. D'Hoop, n° 181; et Morand, pp. 7, 76, d'après le ms n° 723.

N. B. Le docte éditeur du Chartularium Sithiense a tort de chercher à confondre (p. 176, note 3), Harduin de Tournai avec Baudouin de Thérouanne, auteur de la charte n° 68.

70.

Original, parchemin. T. I, no 69, p. 91.

1040, 16 septembre. DROGON, évêque des Morins, définit et régularise la situation des autels que l'abbaye de Saint-Bertin possédait, sub personatu, dans son diocèse (49).

In nomine Patris et Filii et Spiritus Sancti. Ego Drogo, deifice Trinitatis gratia Morinorum presul, omnibus fidelibus tam futuris quam presentibus, post hanc vitam vite caelestis beatitudinem. Antiquorum nostrorum prudens et adeo utilis extitit scientia que litterarum nodis factorum suorum illigare studuit gesta, que non solum suo sed etiam posteriori tempore per providentiam IHV XPI inconvulsa manerent in secula, ne scilicet res suas juste sibi traditas sancta Dei Ecclesia injuste perderet pro pigra eorum insolentia. Unde ego Drogo, Dei gratia Morinorum presul, notificare cupio cunctis fidelibus tam futuris quam et presentibus quod omnia altaria, que in parroechiis mee diocesis. videtur habere aecclesia sancti Bertini, nova innovatione ipsi loco ubi idem sanctus cum ceteris sanctis requiescit confirmaverim, quorum altarium tria tradiderat antecessor meus Balduinus, terris in cambio acceptis, que hic subnectuntur.

Tradidit altare unum in villa Torbodeshem vocata, aliud vero in villa Harbela, pro quibus dedit ei abbas Rodericus in cambio terram positam super fluvium Agniona, que nuncupatur Laurentia. Dedit item predictus episcopus Balduinus altare in villa que vocatur Petressa, pro quo concessa est ei terra sita in villa que dicitur Casmera, alia etiam que jacet in villa Stapulas, alia quoque que jacet in villa Dalnas. De altare vero in Weserna et Kelmes constituit sepedictus episcopus Balduinus dari omni anno episcopo Tarwanensi aecclesie presidenti, in Cena Domini, cambuttam duodecim denariorum argentum in se habentem et duas pelles hyrcinas et duo sextaria vini.

Ceterum, altaria que meo tempore supradictus abbas Rodericus a me rationabili et humili petitione adquirere potuit, firma traditione aecclesie prefati sancti Bertini sub personarum testimonio contradidi, ut videlicet, quamdiu ipse persone advixerint, predicta aecclesia absque ullius inquietudinis molestia teneat altaria que hic cum nominibus personarum subponuntur. De altare in villa Helcin, persona est Odbertus. De altare in Weserna et Loconessa, persona Grimboldus. De altare in villa Kelmes, persona est Od

winus. De altare in villa Archas, persona est Willeboldus. De altare in villa Poparingehem sunt due persone, Rothardus et Osmundus. De altare in villa Hunelas, persona est Eremfridus. De altare in villa Scalas, persona est Rodulfus. De altare in villa Bovorkem, persona est Herlandus. De altare in Brochburh, persona est Bruntetus. De altare in Lho, persona est Ardulfus. De aecclesia sancti Folquini in Gravenenga sita sunt due persone, Malgerus, presbiter aecclesie sancti Johannis, et Dodo, diaconus aecclesie sancte Margarete. De Stena aecclesia sita in territorio Furnensi, persona est Hellinus. De altare in villa Coico, persona est Clarboldus.

Que omnia ut firma et in perpetuum inconvulsa maneant, interveniente abbate Roderico, pro redemptione anime mee, in publica atque legali synodo, coram archidiaconis meis Huberto et Johanne atque omni conventu clericorum, ut prelibatum est, confirmavi. Que si quis, quod absit, infringere, vel adnichilare, aliquando presumpserit, sit anathema et a regno Dei alienatus, nisi digna satisfactione resipuerit. Acta est autem haec traditionum confirmatio anno Dominice Incarnationis M. XL, indictione VIII, anno vero episcopatus mei Drogonis xi, in aecclesia Sancte Marie, xvi kalendas octobris.

Nomina clericorum Taruanensis aecclesie qui huic confirmationi interfuerunt. Ego Hubertus subscripsi. +. Ego Johannes subscripsi. +. S. Geroldi. S. Uberic1. S. Odonis. S. Anskeri. S. Everardi. S. Haimonis. S. Grimlandi. S. Milonis. S. Odberti. S. Rumoldi monachi. S. Bovonis. S. Winradi. S. Raineri. + Ego abbas Rodericus, nomine non merito, hanc kartam ex precepto episcopi Drogonis recensere audivi et subscripsi. Plus bas était en capitales la signature: DROGO TARWANENSIS EPS.

71.

D'après le vet. Simon, fol. 5 v°.

1042, 6 janvier.

[ocr errors][merged small]

BAUDOUIN, Comte de Flandre, détermine les droits et les redevances dont les avoués de Saint-Bertin doivent jouir dans la seigneurie d'Arques.

:

In nomine Patris etc. Ego Balduinus, Dei gratia Flandrensium comes, reputans mecum etc. comme dans l'acte n° 76 (Guérard, p. 184-185) jusqu'à auxilium non subtrahat (lin. 15). Puis De submanentibus autem (p. 186, lin. 27) jusqu'à legum prevaricator (ibid, lin. 33). Ensuite: Hec omnia ob salutem meam a me, ut prelibatum est, decreta et instituta, Drogo etiam episcopus ex precepto meo sua excommunicatione confirmavit, et omnes illos qui hec fallaciter aliquando aut violenter infringerent, abbati et sepememorati cenobii monachis excommunicandi licentiam contradidit. Postquam ergo singula, quemadmodum hic continentur, in presentia omnium recitari fecimus, cunctis assensum prebentibus, tandem ea sigilli nostri impressione subtersignavimus. Quicumque

vero, suadente diabolo, horum omnium confirmationem futuris temporibus in aliquo violare presumpserit, accusante se, iniquitate sua convictus, v libras auri principi terre persolvere cogatur, et irritum fiet quodcumque presumpsit.

Acta est hec confirmatio a me Balduino, Flandrensium Dei gratia marchione, anno dominice incarnationis M. XLII, indictione x, regnante Rodberto (*), Francorum rege, in villa Sancti Audomari, in basilica sancti Petri, die sancto Epiphanie, astantibus hujus rei testibus strenuis viris quorum nomina cum subscriptionibus vel signaculis subtertenentur inserta. + S. Balduini, incliti marchionis. + S. Drogonis episcopi. + S. Gerardi Cameracensis episcopi. + S. Roderici abbatis. + Signum Leduini abbatis. + S. Eustachii comitis. S. Rodgerii comitis. + S. Ingelramni comitis. + Signum Rodberti de Betune. + S. Rodulfi Gandensis. + S. Gerbodonis advocati.

[blocks in formation]

1042, 1er mars. — RODERIC, abbé de Saint-Bertin, et Baudouin, prévôt de Saint-Omer, font échange de quelques parcelles de terre, pour l'établissement d'une église paroissiale dans l'enceinte du château (50).

+ In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Rodericus, XPI favente clementia, abbas coenobii Sancti Bertini. Notum sit omnibus tam praesentibus quam et futuris quod ego atque Balduinus, praepositus ecclesiae sanctae Dei genitricis semperque Virginis Mariae et sancti Audomari pontificis, de rebus ecclesiarum nostrarum unam inter Los commutationem fecimus, quam etiam, ne lateret posteros, memoria litterali firmare volumus. Praefato namque praeposito, ejusdem rogatu et marchionis nostri Balduini jussu, terram quamdam intra ambitum hujus castelli, in qua ecclesiam parrochialem construeret, annuimus, pro qua in cambio tantumdem terrae, similiter intra castellum sitam, ab eodem praeposito recepimus, de qua annalis exit census IIII°r denarii et obolus, quem censum eo tempore solverunt Sigerus et Mantetus. Quam commutationem, ne qua fraudari possit calliditate, seu dolositate, sed ut stabilis permaneret, ut jam dictum est, studuimus litteris firmare, testibus adhibitis quorum nomina subscribimus pro astipulatione. Ego Rodericus, gratia Dei abbas, hanc commutationein feci et cartam hanc scribere jussi, et signum meum subposui +.

+ Leduini decani et monachi. X Bovonis monac. + Suanini mon. + Raineri mon. × Winradi mon. X Vulfardi monachi. Wazonis mon. Gerbodonis monach. + Domni Drogonis Episcopi. Hucberti archidiaconi. Gunfridi canonici.

(*) Lisez Henrico, Robert était mort depuis l'an 1031.

Balduini prepositi.

canon.

X Sechardi clerici. + Alberti canon. X Waldonis canon. X Goteri cano. X Nordberti Odberti canon. + Gerbodonis advocati. X Landberti castellani. + Baldulfi. Gozelini. Hezelini. Regenmari telonearii. + Landberti qui suis sumptibus prefatam ecclesiam construxit. X Adelelmi tatan.

Actum est autem hoc puplice in claustro patris Bertini, anno incarnati Verbi M° XLII, indictione x, kalendis martii, feria II primae ebdomadae XL, anno quoque regni Henrici, regis Francorum XII, et dominicatus Balduini marchionis vII.

Ego Rainerus, humilis sacerdos et monachus, jussus scripsi et subscripsi.

N. B. Cet acte a été publié par M. A. Giry dans son Hist. de la ville de St-Omer et de ses institutions municipales jusqu'au XIVe siècle, 1877, pièces justif. I, p. 370, avec plusieurs omissions dans les noms des témoins, et celle plus importante du mot XL (quadragesime) dans la date.

1051.

[blocks in formation]

BovoN, abbé de Saint-Bertin, conclut avec ROGER, comte de Saint-Pol, une convention relative à l'administration du domaine d'Heuchin et de ses dépendances, savoir: Fontaine-les-Boulans, Bergueneuse, Equirre, Prédefin etc. (51).

In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Cum aliqua res stabilitur, propterea litterarum notis commendatur quoniam a suis auctoribus perpetuis verborum assertionibus stabiliri non posse comprobatur. Hinc ego Bovo, abbas loci Sancti Bertini, cunctis presentibus et posteris notum facio quoniam comes Rodgerus quandam conventionem iniit mecum de quadam villa nostra, dicta Hilciaco, que scilicet villa hereditarium jus sancti Bertini dinoscitur esse, sed comitatum et cetera forensia jura idem comes Rodgerus in beneficio tenebat de seniore nostro Balduino comite. Unde et eadem villa, fugatis colonis, propter iniquas leges, multum erat adtenuata et ex hoc utrisque minus proficua.

Comes ergo Rodgerus, anime sue consulens, hanc conventionem nobis fecit ut, cum ipso communicata omni medietate predicte nostre hereditatis, ecclesie et altaris, cum omnibus appenditiis ejus, scilicet Fontanis, Vacrie, Bergenehove, Scire, Rosel, Presbiteri fenum, in vita sua solummodo ipse [advocatiam, comitatum ceterosque (*)] reditus suos nobiscum similiter ad totam medietatem partiet; sed post decessum suum totam ipsam [villam, advocatiam et quicquid in ea habebat, excepta] parte banni et inventi et latrocinii et foradgii, que cuidam suorum militum est beneficiatus, Sancto Bertino quieta et solida relinqueret.

Cui conventioni hoc etiam duxit quod, ad convocandos colonos et villam revestien

(*) Les parties entre crochets. qui manquaient dans l'original, ont eté suppléées par Dom Dewitte à l'aide d'une ancienne copie, insérée dans un cartulaire cin Ire t. IX.

« AnteriorContinuar »