Imágenes de páginas
PDF
EPUB

Sed genus ignavum, quod lecto gaudet et umbrâ.
Dic igitur, quid causidicis civilia præstent
Officia, et magno comites in fasce libelli?
Ipsi magna sonant, sed tunc, quum creditor audit,
Præcipuè, vel si tetigit latus acrior illo,

Qui venit ad dubium grandi cum codice nomen. A
Tunc immensa cavi spirant mendacia folles,
Conspuiturque sinus. Veram deprêndere messem
Si libet; hinc centum patrimonia causidicorum,
Parte aliâ solùm russati pone Lacernæ.
Consedêre duces: surgis tu pallidus Ajax
Dicturus dubiâ pro libertate, bubulco

105

110

115

Judice. Rumpe miser tensum jecur, ut tibi lasso
Figantur virides, scalarum gloria, palmæ.

Quod vocis pretium? siccus petasunculus, et vas

Pelamydum, aut veteres, Afrorum epimenia, bulbi, 120
Aut vinum Tiberi devectum, quinque lagenæ.
Si quater egisti, si contigit aureus unus,
Indè cadunt partes ex fœdere pragmaticorum.
Emilio dabitur, quantùm licet, et meliùs nos
Egimus hujus enim stat currus aëneus, alti
Quadrijuges in vestibulis, atque ipse feroci
Bellatore sedens curvatum hastile minatur
Eminus, et statuâ meditatur prælia luscâ.

125

Sic Pedo conturbat, Matho deficit: exitus hic est
Tongilli, magno cum rhinocerote lavari

130

Qui solet, et vexat lutulentâ balnea turbâ,

Perque forum juvenes longo premit assere, Medos

Empturus pueros, argentum, myrrhina, villas.

Spondet enim Tyrio stlataria purpura filo.

!!

Et tamen est illis hoc utile: purpura vendit
Causidicum, vendunt amethystina : convenit illis
Et strepitu, et facie majoris vivere censûs.
Sed finem impensæ non servat prodiga Roma.
Fidimus eloquio ? Ciceroni nemo ducentos
Nunc dederit nummos, nisi fulserit annulus ingens.
Respicit hæc primùm, qui litigat, an tibi servi
Octo, decem comites, an post te sella, togati
Ante pedes. Ideo conductâ Paullus agebat
Sardonyche, atque ideo pluris quàm Cossus agebat,
Quàm Basilus. Rara in tenui facundia panno.
Quando licet Basilo flentem producere matrem ?
Quis bene dicentem Basilum ferat? Accipiat te
Gallia, vel potiùs nutricula causidicorum
Africa, si placuit mercedem ponere linguæ.

135

140

145

150

Declamare doces? O ferrea pectora Vectî, Quum perimit sævos classis numerosa tyrannos! Nam quæcunque sedens modò legerat, hæc eadem stans Proferet, atque eadem cantabit versibus îsdem.

Occidit miseros crambe repetita magistros.

Quis color, et quod sit causæ genus, atque ubi summa
Quæstio, quæ veniant diversæ fortè sagittæ,

155

Nôsse velint omnes, mercedem solvere nemo.

160

Mercedem appellas? quid enim scio? Culpa docentis
Scilicet arguitur, quòd lævâ in parte mamillæ
Nil salit Arcadico juveni, cujus mihi sextâ
Quâque die miserum dirus caput Hannibal implet;
Quidquid id est, de quo deliberat, an petat Urbem
A Cannis, an post nimbos et fulmiņa cautus
Circumagat madidas a tempestate' cohortes,

Quantùm vis stipulare, et protenus accipe, quod do, 165
Ut toties illum pater audiat. Hæc alii sex
Vel plures uno conclamant ore sophistæ,
Et veras agitant lites, raptore relicto ;

Fusa venena silent, malus ingratusque maritus,
Et quæ jam veteres sanant mortaria cæcos.
Ergo sibi dabit ipse rudem, si nostra movebunt
Consilia, et vitæ diversum iter ingredietur,
Ad pugnam qui rhetoricâ descendit ab umbrâ,
Summula ne pereat, quâ vilis tessera venit
Frumenti: quippe hæc merces lautissima. Tenta,
Chrysogonus quanti doceat, vel Pollio quanti,
Lautorum pueros, artem scindens Theodori.

170

175

[blocks in formation]

Surgat, et algentem rapiat cœnatio solem.
Quanticunque domus, veniet, qui fercula doctè
Componat; veniet, qui pulmentaria condat.
Hos inter sumptus sestertia Quintiliano,
Ut multum, duo sufficient.

Constabit patri, quàm filius.

Res nulla minoris

Unde igitur tot
Quintilianus habet saltus? Exempla novorum
Fatorum transi: felix, et pulcher, et acer;
Felix, et sapiens, et nobilis, et generosus
Appositam nigræ lunam subtexit alutæ :
Felix, orator quoque maximus et jaculator ;
Et, sj perfrixit, cantat bene. Distat enim, quæ

185

190

Sidera te excipiant modò primos incipientem
Edere vagitus, et adhuc a matre rubentem.
Si Fortuna volet, fies de rhetore consul:

Si volet hæc eadem, fies de consule rhetor.

Ventidius quid enim? quid Tullius? anne aliud, quàm Sidus et occulti miranda potentia fati?

Servis regna dabunt, captivis Fata triumphos.

Felix ille tamen, corvo quoque rarior albo.

195

200

Poenituit multos vanæ sterilisque cathedræ,

Sicut Thrasymachi probat exitus atque Secundi
Carrinatis et hunc inopem vidistis, Athenæ,
Nil præter gelidas ausæ conferre cicutas.

Dî, majorum umbris tenuem et sine pondere terram,
Spirantesque crocos, et in urnâ perpetuum ver,
Qui præceptorem sancti voluêre parentis

Esse loco. Metuens virgæ jam grandis Achilles
Cantabat patriis in montibus: et cui non tunc
Eliceret risum citharœdi cauda magistri ?

Sed Rufum atque alios cædit sua quæque juventus;
Rufum, qui toties Ciceronem Allobroga dixit.

205

210

Quis gremio Enceladi doctique Palæmonis affert 215 Quantùm grammaticus meruit labor? et tamen ex hoc Quodcunque est (minus est autem, quàm rhetoris æra) Discipuli custos præmordet Acœnonoëtus,

Et, qui dispensat, frangit sibi. Cede, Palæmon,

Et patere indè aliquid decrescere, non aliter, quàm 220 Institor hibernæ tegetis niveique cadurci,

Dummodo non pereat, mediæ quòd noctis ab horâ

Sedisti, quâ nemo faber, quâ nemo sederet,

Qui docet obliquo lanam deducere ferro;

Dummodo non pereat totidem olfecisse lucernas,
Quot stabant pueri, quum totus decolor esset
Flaccus, et hæreret nigro fuligo Maroni.
Rara tamen merces, quæ cognitione tribuni
Non egeat. Sed vos savas imponite leges,
Ut præceptori verborum regula constet,
Ut legat historias, auctores noverit omnes,
Tanquam ungues digitosque suos; ut fortè rogatus,
Dum petit aut thermas aut Phoebi balnea, dicat
Nutricem Anchisa, nomen patriamque novercæ
Anchemoli; dicat, quot Acestes vixerit annos,
Quot Siculus Phrygibus vini donaverit urnas.
Exigite, ut mores teneros ceu pollice ducat,
Ut si quis cerâ vultum facit: exigite, ut sit
Et pater ipsius cœtûs, ne turpia ludant.—
Hæc, inquit, cures ; et, quum se verterit annus,
Accipe, victori populus quod postulat, aurum.

225

230

235

240

SATIRA VIII.

STEMMATA quid faciunt? quid prodest, Pontice, longo
Sanguine censeri, pictosque ostendere vultus
Majorum, et stantes in curribus Æmilianos,
Et Curios jam dimidios, humerosque minorem
Corvinum, et Galbam auriculis nasoque carentem ?
Quis fructus generis tabulâ jactare capaci
Corvinum, posthac multâ contingere virgâ
Fumosos equitum cum dictatore magistros,

5

« AnteriorContinuar »