2(3) quạ kiến bọ” thì lại là bừa bãi quái gở, không hợp với đạo. Từ xưa đến nay, Thiền gia vẫn lấy Viên tịch” làm siêu thoát, lấy Xả thân làm chân tu. Trong đó, tự toát ra một ý sâu xa, ít người biết đến. Tục tăng cũng học Thiền mà lạc hướng, bèn có những việc thiêu thân, cát thể... làm mất hẳn cái nghĩa thủ thân, cho nên Đại thiền sư làm thuyết này để sửa chữa cho. [Thanh chú 2] Tăng Hải Hoà nói: -Tinh là cái mà người ta sinh ra; thần là cái mà người ta anh linh. Tinh khí tràn đầy thì tai mắt tay chân đều đủ, như thế gọi là “tinh khí tạo ra vật,” Phật cất xá lợi là cất tinh khí vậy; thần khí chảy quanh mà tác dụng sinh hoá không cùng, như thế gọi là “thần khí sấm gió,” Phật phóng hào quang, là phát ra sấm gió vậy. Biết giữ cái tinh thì sống, biết giữ cái thần thì linh. Phải giới sắc, viễn sắc, là để khi sống, phải giữ cho được cái “tinh” ấy, để không bị huỷ hoại; xây lăng tháp chùa miếu, là để khi chết, giữ cho được cái “thần” ấy, để không bị tan đi. Quả thực thân này là cùng một thể với trời đất. Nếu biết giữ gìn trang nghiêm thì được lâu dài mãi với trời đất. CHÚ THÍCH: 1.Ý nói: Người chết thì đừng chôn, cứ để cho diều quạ kiến bọ ăn (Trang Tử, Nam hoa kinh, thiên Liệt ngự khấu). 2.Viên tịch: Niết Bàn, hư vô tịch diệt. 3.Xả thân: Phép bố thí của Phật giáo gồm có tài thí, pháp thí, vô úy thí. Vô úy thí: Nghĩa là bố thí không tiếc gì cả đến tính mệnh. 4.Cát thể: Đốt mình, róc thịt. [聲引吳時僙] 20.不果聲 不果聲,蓋取易巽卦不果風之義也。風行乎四方, 發於四時,可卜其果然,亦有不果存焉。風有不果風, 東南多水,西北多山,隨處有受風之分。觀四方之風 者,知十方之運。 此章喫緊意字,天意非意,人意意之,聞不果聲 者,又當修夫不果意。 [海量大禪師] 海量大禪師言: “天意不必,人意必,意能生見。 聖賢何地不生?清華之秀,天之所珍。幽 深 之 秀,天之所藏。堯、舜、禹、湯、 文、 武、周公、孔子,得其清華之秀而生。諸佛菩 薩,起於極西,遼金元之祖,起於極東,極 北,亦皆為繼天立極之君,乃幽深之秀之 所生也。 是故道莫大乎意,意莫大乎運。天有天 之運,聖賢有聖賢之運。運行十方,則大樸 者當之。 虫魚文字,侏儒言語,天之大樸存焉, 不可忽也。華嚴偈云: 以是莊嚴故, 其目甚清凈。 父母所生眼, 悉見三千界。 雖未得天眼, 肉眼力如此。 [聲註一】 海鷗和尚曰: 天意不必,受之者大而無所局限也。人意必,所 見者小,習於所常見,而愣於所不常見也。天人之意 不同。意能生見,意不同則見亦異。 天無所不覆幬,無所不包含。語其大則不得 而名狀。然就近言之,亦猶 - 巨人身耳。風雨雷霆, 人之呿息也,百川四海,人之毛竅也,四大部州,人 之四體也,百靈萬物,人之虫虱也。人之血脈,耳目 手足,無所不至,則天之意運,豈以華夏夷狄為岐 别哉? 清華之秀,天之所珍,有時而毓焉。幽深之秀, 天之所藏,有時而發焉。堯、舜、禹、湯、文、武、周 公、孔子,或以政治天下,或以道化天下,皆得清華 之秀也。諸佛、遼、金、元,或以言覺天下,或以才 智取天下,皆得幽深之秀也,均之為乘運而出之聖 人。蓋天意無乎不在,意之所至,氣亦至焉。運行十 方所在,則有應運者生焉。聲名文物之地,深山 窮谷之中,坤輿化外之國,強從此中分别内外, 非天意也。 古者大樸未敢,天之運在中國,則堯、舜、禹、 湯、文、武、周公、孔子當之。制度禮樂既極其文, 而虫魚文字,侏儒言語,乃獨存天之大樸焉。運之所 在,會逢其適,而有菩薩、遼、金、元起焉。故曰: “天有天之運,聖賢有聖賢之運”。“道莫大乎意”,天 意然也。 世人往往以堯、舜、禹、湯、文、武為正統,而以 遼、金、元為亂華,宗夫子為正傳,而以諸為異教。其 尊之者固是,而深排之者亦非,何異齒牙之虫,笑指 節為夷狄?局於人意而非天意也。華嚴經云:“悉見 三千界,悉見諸眾生,雖未得天眼,肉眼力如是”。局於 人意者,未造此地。 [聲註二] 海和僧曰: |