ăn của biếu xén, đến năm 70 tuổi vào chầu, quỳ bái không đúng lễ, mắt mờ, lưng còng, nhưng luyến tiếc không chịu rời bỏ, bị người đời khinh bỉ. Phụng mệnh khuyến nông, con cháu ỷ thế chiếm đoạt rất nhiều ruộng đất làm của riêng. Cảnh già lão không nhận thấy đó là nỗi khổ của dân địa phương. Con là Tiến, Tiến sĩ khoa Mậu Thìn niên hiệu Cảnh Hưng (1748), dần thăng Tham chính Thanh Hoa, rồi thăng lên Phó độ ngự sử. Mất năm 62 tuổi, tặng chức Hữu thị lang. 6. 范廷重 范廷重,峽山徑搖人,永祐己未進士,累遷韓林 校討。景興初,奉命防過東潮道,會阮蘧兵敗,竄臥雲 山,獲其黨百餘人,檻送京師,論功陞工部右侍郎。蘧 遺黨阮求,勢復猖獗,官軍數為所敗。 王旨召廷重回,入對十字堂。敷陳戎略,王深嘉 之,命入内添差,備顧問。尋命曄郡公黃五福,督水步 諸營東伐,以廷重為行軍參謀,率水軍襲擊阮求于鱗 門,大破之,加副都御史。求退保塗山,曄郡公督大兵 追之。廷重將機,決戰爭山奪險。賊棄壘走昌江,諒江 府騷動。 加廷重贊理軍務·督大兵渡江討之,至昌城,分 支掩擊,賊棄壘東走,今其黨以歸。璽書文武全才賜之, 加東北、山南等道協統,領參鎮海陽。 廷重乘勝,語諸將曰:逐寇如追逃,今其時也。統 大軍追擊之,至廣洞,賊兵大敗,陞戶部左侍郎。遇賊 于廣 川,戰失利,左降兵部。時阮求屢挫,憚廷重有將 才,潛使人掘其父境,投之江。廷重深恨之,進討益力, 求勢益窮蹇,使其黨看郡詣閱請降。朝廷 厭兵,許 之,拜求嚮義侯,因命諸將休兵。廷重不得已,移屯永 賴,謀以守為攻,治城壕,繕器械,誓不與賊俱生。 會安廣盜起,劫殺龍門水師糧官。兩廣總督,盤 詰萬寧州守,責拿犯人,前後咨移三十套。朝廷方慮 內訌,不欲開邊釁,以廷重兼安廣留守,隨宜料理,獲 其黨與盜贓,解送内地。璽書獎之曰:燕京譽望壯,予 南國有人。遷吏部左侍郎,統領如故。時所在盜梗,賊 阮芳據玉珮,陷沒宣、太諸州縣。王自將親征。維祕窺 知京邑衛單寡,自天關路進侵青廉、平陸,破真寧官 庫,烽火通于望瀛天本,南中大擾。廷重出所步兵,渡 黄江踰南昌抵平陸,出其不意,大破之。王駐蹕行營, 馳書諭之曰:憂民為國之誠,趁事赴功之敏,無以踰 卿。祕兵退,即抽兵東下。阮求憚廷重不相容,復稱兵 作亂,連陷建昌諸縣。 先是廷重惡東南民易於驅扇,所至縣邑,縱部曲 抄掠,不問脅從。民轉相告語曰:寧遇賊兵,不寧遇 官軍。至是蜂擁從賊,勢復大振。廷重將兵討之,與 賊夾金海門而陣。逆求麾兵渡江奮擊,廷重佯敗,令 前鋒合後,乘其半渡衝擊之,賊兵首尾斷截,遂大潰。 阮求單騎走,收殘卒航海奔乂安。捷聞,陞兵部尚 書,海郡公。 時年三十六,朝廷榮之。尋有旨統領官兵追躡, 取間路入清華,浹旬抵驩州城。賊據香攬,不設備,襲 擊大敗之,追至白塘,盡獲其銃馬袍帽。求宵遁,廷重 使屬將炎郡公范廷仕,追勦于芙瑠獲之。驩州平,策 勳,陞兵部尚書太子少保,封揚武宣力功臣,加乂安 督率,開寧鎮軍營。既至,葺城治兵,威惠大著。在鎮 四年,南陲晏堵。年四十二,卒于官,訃聞,王震 悼,追封福神,歸葬海陽,州人追祭之。城中軍民,聚 哭者累日。 廷重不以文章自見,而言論風旨,有持世骨力。初 入清華,經安定山隈,見有唐宰相姜公輔古廟,啟言 於王,略曰: 臣歷觀唐史,併考外編,備見姜公輔,我國人仕 於唐,位宰相,文章德業,當世所推。想由國家河岳之 靈,生此人傑,流芳青簡,為國之光,如此而埋沒其 傳,空疏其祀,非所以表名賢昭勸典也。 仰今主上典重推崇,道弘振作,其師聖象賢之盛 德表表在人。為此冒昧瀆陳,恭乞追封姜相公為上等 神,仍傳清華鎮官,即其地建立祠廟,及除免伊村户 分各役,以供祭祀。此誠厲世作人之機括也。 又嘗於未第時,作北門鎖鑰賦,略云:何故不在 中書調鼎任商衝之重,卻乃遠臨沙塞,折衝當漢間之 勞。後仕途履歷,如合苻契。為人剛直慷慨。 當阮求效順,朝廷史行人阮茂潁貴敕諭旨,令出 兵助討黃公瓚。茂潁至廷重軍,約且按兵不動。廷重 語之曰:汝第往數四日有可出兵機會,吾不汝惜也。 茂潁至賊營,具以告,無何廷重果率眾圍之。賊放茂潁 歸朝,反志始決。 在政府時練郡公阮世佳,居中用事,深為毅祖所 眷注,陵轢朝士,無所忌憚。會試場,廷重為監試官, 世佳赴試,直入官盧索卷,把門吏不敢抗。廷重正色 罵之,世佳大慚沮,是後不復入試。子廷儀,以勳蔭, 累遷至海陽鎮守,東岸侯。 PHIÊN ÂM: PHẠM ĐÌNH TRỌNG Phạm Đình Trọng, Giáp Sơn Khinh Dao nhân, Vĩnh Hựu Kỷ Vị Tiến sĩ, luỹ thiên Hàn lâm hiệu thảo. Cảnh Hưng sơ, phụng mệnh phòng át Đông Ttriều đạo, hội Nguyễn Cừ binh bại, thoán Ngoạ Vân sơn, hoạch kỳ đảng bách dư nhân, hạm tống kinh sư, luận công thăng Công bộ Hữu thị lang. Cừ di đảng Nguyễn Cầu, thế phục xương quyết, quan quân số vi sở bại. Vương chỉ triệu Đình Trọng hồi, nhập đối thập tự đường. Phu trần nhung lược, vương tham gia chi, mệnh Nhập nội thiêm sai, bị cố vấn. Tầm mệnh Việp quận công Hoàng Ngũ Phúc, đốc thuỷ bộ chư doanh đông phạt, đĩ Đình Trọng vi hành quân tham mưu, suất thuỷ quân tập kích Nguyễn Cầu vu Lân Môn, đại phá chi, gia Phó đô Ngự sử. Cầu thoái bảo Đồ Sơn, Việp quận công đốc đại binh truy chi. Đình Trọng tướng cơ, quyết chiến tranh sơn đoạt hiểm. Tặc khí luỹ tẩu Xương Giang, Lạng Giang phủ tao động. |