boezemingen de kroon op te zetten door het
beest een Arminiaan te noemen. Wél is dit
een zeldzaam voorbeeld te achten van hoe-
verre het odium theologicum, de godsdienst-
woede, kan gaan."

Een voorbeeld uit ons land biedt ons de
scheldnaam Loeder (voor LUTHER) aan.

J. H. VAN LENNEP.

[De scheldnaam loeder, dien wij waarschijnlijk van de
Duitschers hebben overgenomen (Luder, waarvan lüder-
lich, liederlijk, beteekent aas, en overdragtelijk een slecht
vrouwspersoon), is iets anders dan LUTHER. De naam van
den hervormer, dien men ook LOTHER, LUDHER en LUD-
DER geschreven vindt, luidde in vroegere eeuwen LûTHêri,
nog vroeger LUTAHARI, waarvan de Franken, die vóór
en r de h als ch uitspraken, CHLOTAHARI, en de Latijn
schrijvende geestelijken onder dat volk CHLOTARIUS maak-
ten. Het eerste gedeelte van den naam is ons luid, Hoogd.
laut. LUTHER was dus hoogduitsche, LUDHER nederduit-
op
de
sche uitspraak en schrijfwijze. Men behoeft slechts
t in LUTHER en laut en de d in den scheldnaam luder te
letten, om te zien dat het laatste woord van des hervor-
mers naam zijnen oorsprong niet kan hebben.]

ghen.

110. VAN SASSE VAN YSSELT en DE AMSTELS.
114. De" maatschappij.

115. Geheime briefwisseling van BILDERDIJK.
120. De navvies" van Nederlandsche afkomst.

124. Drie geschriften uit den tijd van PAULUS V.
125. Patriciërs.

126. Waterland een zonneleen.
128. Lagen.

Vr.

130. Schimpdicht op E. O. M.

132. De Koningsgracht te Amsterdam.
133. DIRK HARTOGH.

140. Sprunking glass.

142. De weglating van het voegwoord dat" in briefstij 1.
143. Almassopapier.

144. ADRIAAN VAN DORP.
145. JACOBUS ZEVECOTIUS.
146. De uitgang meyer.

147. Portretten van VONDEL.
150. Doorsneden in drieën.

154. Paradebed van prins WILLEM I.
156. DIERICK VAN OS.
159. Paganus.

161. Staten-mortier.

163. Eene friesche heldin.
164, Chineesche dieven.
169. Lichtstralen.

170. Werken van SAVART en BAGATELLA.

177. STEINMETZ, secretaris van FREDERIK den wijze.
178. Leibnitz-literatuur.

186. Het schip "den Swarten haen".

188. De Rhode- en Oostburgen.

189. Gewelfschilderijen te 's Hertogenbosch.

191. Broederschap van St. Peter.

194. Lijst van burgemeesters en schepenen der stad Rot-
terdam.

197. Gedeputeerden te velde 1674--1668.
200. GERRIT VAN DER HEYDEN.

204. Portretten van J. A. ZOUTMAN en A. PARKER.

205. NORTHAMPTON, THANNET en STANHOPE.

207. Diamant van MARNIX VAN ST. ALDEGONDE.

208. REINIER KLAASZOON.

209. Gedrukte aflaatbrieven.

212. Eene oude plaat.

214. Kolonie aan de Garonne.

216. Anakreontische vragen.

217. Wapenborden der VAN HARENS in de kerk te Wol-

362. De magerman.

367. Portret van ISAAC LE MAIRE.

373. Familie CRAEYVANGER.

379. Plaatsnamen gebezigd als familienamen.

380. A. VUER, nederl. horologiemaker te Angoulême.

384. VAN DER HOEK.

385. Cerp en kattenbeer.

386. Namen der jaargetijden.

291. Ronddraaijen der kompasnaald.

392. Ik heb er den bof van.

397. J. DWINGLO.

399. Vreemde planten en gewassen.
404. Het standbeeld te Oranje.
408. H. PAAUW.

411. Utrecht de school des satans.

418. Madame DE NERAH.

419. Twee NEPVEU'S.

423. NAPIER en Kronstadt.

424. Japansche schilderij.

428. Lijsten van officieren.

429. MEURON.

430. L. ROEPEL.

432. Fransche Navorscher.

434. Vijffrancsstuk van 't jaar 1810.

440. Peuning: der Rest ist gutt.

442. De Noordzee en de Ionische zee.

447. Penning met roemer en doodshoofd.

454. LUTHERS Brief van JEZUS CHRISTUS."

"

459. REMBERTUS HORREUS.

460. Ds. P. CHEVALLIER.

462. Geboorteplaats van JUSTINUS VAN NASSAU.
464. Ds. KLEYN.

465. Woonplaats van JUSTINUS VAN NASSAU te Breda.
466. Vader van MAARTEN HARPERTSZ. TROMP.
468. FERRIER.

469. CATS.

101. O. B. VAN BORCKE.

102. G. VAN VREESWIJK.

103. Meester JAN.

108. Brieven en predikatiën van PASCHIER DE FIJNE.

112. Hubrechtsdag.

114. Een vers van ROWLEY.

115. Gildepenning.

116. Verkooping bij palmslag.

117. Mr. CASPER VAN POELGEEST.

119. PAULUS BUIS.

120. ERNST BRINCK.

122. Anakreontische vragen.

126. Raaitienden.

128 Chinesche Houdinggeneeskunde.

129. Toren van de St. Walburgskerk te Zutphen.

132. Burgemeester HOOFT.

133. Nederlandsche vertalingen van HESIODUS.

136. Het woord "mysterium" op de pausselijke tiara.

138. Dagvaarding van SYMON SPEYAERT en CLAES VAN

DER GHEER.

142. Zegel van het Westerkwartier.

144. Ruïne bij Maastricht.

146. Een geschrift van FENELON.
162. Kasteel te Geertruidenberg.

163. Ooit immer, nooit nimmer.

170. ROMBOUT HOOGERBEETS en JAN BEETS.

171. Verwanten van ROMBOUT HOOGERBEETS.

173. ELISABETH van overveld, nakomelingen van

DUIFHUIS.

1855

C. v.), 195, 371.

Armada (De Spaansche), 281.

Arminii anecdota, 4.

Arrestatie van vier studenten te

Delft, 178.

Avis fidelle, 172.

Axminster (Vicomte v.), 260.

B.

Babioles literaires et critiques, 324.
Babylon (Toren van), 140.
Bajert in het gasthuis te Amster-
dam, 40, 136, 232.
Balde (J.), 36, 208, 303.
Barbeyrac, J. D. Meijer, 69, 305.
Bart (Jan), 165, 368.
Baselis (J), 37, 209.
Bataafsche republiek (Geschiedenis
der), 44, 293.

Batavia (Naamsoorsprong v.), 214.
Baudartius (Grafstede van W.), 320.
Beeldsnijder (J.), 17.
Behangsel, 171.

Behangselpapier, 171.
Beyerlinc (L.), 19, 110.

Benjamin v. Tudela (Itinerarium

v.), 5, 119, 264.

DI. X.

Bergamo (Genootschap), 56.
Berchem (W. van), 68, 340.
Berkel (Heerlijkheid), 102, 340.
Beverningk (H. v.), 222.
Bezoldiging van staatspersonen in
de 17e eeuw, 14.
Biche (Graafschap), 291.
Bickers 1650, 326.
Bye (M. de), 14. (J. de), 33.
Bilderdijk (Teekening van), 36.
(Twee brieven van), 90. Ge-
schied. der Nederd. taal, 272.
Bing (Admiraal), 356.
Biographie, 37, 209, 267, 303.

--

-

102, 312, 336, 364.
Blaeu (J.) en Roggeveen, 258.
Blank, braspenning, stooter, 168.
Bleiswijk (P. v.), 325.
Bliksemafleiders in de 17e eeuw,

346.

Blucher (Toast v.), 7.
Bodecheer (N.), 100.
Bodegem, 260.

Boekanier (De), 113, 198.
Boeken op berkenschors, 9.- (Ver-
boden) in Nederland, 332.
Boekenbanden uit de 16e eeuw, 347.
Boekerij, hoe in 1680 tot stand ge-
bragt, 57.

Boerhaave en 't goudmaken, 55,
141.

Boetselaar (C. baron v.), 42.
Bommelius (Schuldbelijdenis v. E.),

215.

Bonerus (J.), 4, 88, 263.
Borger (Verspreide gedichten v.),
7, 120.

Boschgeuzen te Bergen, 190.
Bossier (M.) en A. Vollenhove,292.
Bossu (Brief van), 250.
Bouchard, Migoen, 114, 235.
Bouillon (Hertogd.), 260.
Boulegrin, 18.

Bowrings Batavian anthology, 49.
Brahé (Dood v. Tycho), 48.
Brandmerk op de wang, 136, 200.
Brandt (Onuitg. geschrift v. G.), 4.
Breda (Doopvont in de hoofdkerk
te), 321.

Brief aan het volk van Nederland,
56.

Broucke (M. v. d.), 196.
Brownrigg (Mrs.), 225.
Brouwer (Sterfdag van H.), 61.
Brutusbosch, 73.
Bucquoi (P.), 283.
(J. de), 328.
Buijesius (J.), 290.
Bunyan (Uitgaven van), 225.
Bullebakken, 233.
Buren (M. v.), 101.

Catharina II (Geschriften van), 86,
261.

Cats en Jos. Reynolds, 273. - Em-
blemata, 353.
Cebetis tabula, 314.
Ceel (H. van der), 230.
Charlois (Kerk van), 323.
Chiltern-hundreds, 257.

Cicero (Verbrand hs. v.), 5, 119.
Coca (De), 159.

Coligny (Louise de) en Oldenbarne-
veld, 325.

126.

| Compagnie Oostindische (Boeken
of werken opgedragen aan de),
(Belooningen van be-
windhebbers der) aan hunne die-
naars, 181. — idem aan komman-
danten van
's lands schepen,

--

221.(Merkteeken der), 318.
(Uitgaande manifesten der), 354.
Compère Mathieu (Le), 324.
Coningsby, 132.

Contemporaine (Mémoires d'une),
Constitutie (Plan van) van 1782,6.

355.

Domesdaybook, 134.

Doodshoofd (Het), 37, 70.
Doopen buiten de steden, 177.
Dordsch melkmeisje, 34.
Dornseiffen (G.), 56.
Douwe Aukes, 258.
Drenkelingen (Middel tot opspo-
ring v.), 12.

Droogmakerijen (Nederl.) in En-
geland, 27.
Druidenmes, 33, 206.

Drukfout (Zonderlinge), 380.
Duyfken en Willemijnken, 272.
Duisternis op klaarlichten dag, 39.
Duivenvoorde (W. v.), 67, 210.
Dijk (H. S. v.), 19, 295.

E.

Edelen in Friesland, 356.
Edelman (Een) die niet schrijven
kan, 232.
Eggericx, 15,

Egmont (Anna v.), 322.
Eieren (Vreemde ligchamen in),
188. van den haas (De), 48.
Eierschalen te breken, 330.
Eiken van Engeland (De), 222.
Ellison, 290.

Engelsche schrijvers (Geboorte- en
sterfjaren v.), 107.

Engelsche tooneelspelers in de Ne-
derlanden, 104, 328.
Erasmus en zijn A. B. C., 291.

Schilderstuk van), 291.
Erfmaking (Zonderlinge), 30.
Espagne (J. d'), 201.

Ewaldussen (De twee), 257.

F.

Ferrier (L. J.), 34.

-

H.

Hachtingius (A.), 114.

Hackman, 51, 298.

Haeften (E. en R. v.), 115.

Handschoen, 13.

Handschrift (Fragmenten van een

-

van Drakenborch,

als toetssteen van het

oud), 129.
164, 368.
karakter, 168.

Haneboek, 359.

Haringhandel in 1701, 282.
Hartsoecker (Chr.), 143.
Hasselaar (Kenau), 67, 269.
Hattinga(A.), 170, 336. — (W., T.
en D. W. C.), 333.
Hatto, graaf v. Loenen, 84, 362.

Havelthe (Inhuldiging van den bis-

schop van Utrecht als heer van
Drenthe te), 356.
Havinga (G.), 173.

Heemskerk (Legaat van M. v.),228.
Heerlijkheid (Hooge en Ambachts-)
gesplitst, 131, 342.
Heilooërpolder, 49.

Heyndrick (Mr.), alias Quaetpaert,

157.

Hemert (J. M. v ), 80.
Hillenius (C.), 143.
Hypocras, 134.

Historie v. h. leven en sterven van
Oldenbarneveld (Uitgave der),
80, 299.

Hobbema (M.), 231, 376.

Hodorp (Manhaftig gedrag van H.),

287.

Hogenbergs historieprenten, 21.
Holbarent (F.), 196.

Hollandsche boeken vertaald, 11,
38, 72, 105, 198, 334.
Hollandsche treurspel (Het). 2,174.
Hollandsche verzen in 't Italiaansch
vertaald, 258.

Honden (De) en de maan, 85, 141.
Hondeslager, 229, 374.
Hoofdelingen, 356.

Hooft Dz. (H.), 6, 205, 266, 362.
Hooghe (Romein de), 142, 331.
Hoorn (W. A. Graaf van), 172.
Hopperus, 322.

Horologiemaker (Beroemd haar-
lemsch), 71.

Huygens (Zeeuwsche uitgaven v.),

225.

Huisbijbels, 184, 351.

Huldtooneel in Noordholland, 356.
Hulft (G.), 195, 371.

Hulle-wulle-waaitje, 71.

Hulshoff (M. A.), 6, 119, 264.
Huwelijken te Amst. aangeteekend,
van weduwen in 1624,

185.
189.

-

I. Y.

Infirmitates S. Quirini et S. Corne-
lii, 47.