II. Concept der von K. Künlin in Mantua übergebenen Supplication. Beatissime pater. Supplicatur vestre Sanctitati pro parte devotissimorum eiusdem Magistricivium Consulatus et Communitatis Civitatis Basiliensis, quatenus ad omnipotentis dei laudem et gloriam vestreque sanctitatis eternam memoriam et honorem, reipublice christiane exaltacionem ac dicte Civitatis Basiliensis generosam prosecucionem eisdem Magistrocivium Consulibus et Communitati Basiliensi de apostolice potestatis plenitudine pro dono gracie singularis concedere dignemini privilegium et facultatem erigendi infra dictam Civitatem universitatem Studii generalis omnium facultatum Illamque ordinandi ad instar universitatis Studii generalis Bononiensis cum deputacione Cancellarii illius ac omnibus solemnitatibus ceremoniis observanciis et statutis in talibus dari solitis et consuetis, attento beatissime pater, quod locus ille Basiliensis, ut cunctis melius novit Sanctitas vestra, in confinibus plurium diversorum ydeomatum patriarum constituta victualibus habundat et multorum capax existit nec aliis universitatibus Alamanie a quibus satis distat poterit preiudicare; fiat ut petitur et quod episcopus sit Cancellarius et fiant statuta que confirmentur per sedem apostolicam. III. Stiftungsbulle von Pabst Pius II., vom 12. November 1459. Vgl. S. 26. Pius Episcopus servus servorum dei, Ad perpetuam rei memoriam. Inter ceteras felicitates quas mortalis homo in hac labili vita ex dono dei nancisci potest, ea non in ultimis computari meretur, quod per assiduum studium adipisci valeat scientie margaritam, que bene beateque vivendi viam prebet, ac peritum ab imperito sua pretiositate longe faciat excellere, hec preterea illum deo similem reddit et ad mundi archana cognoscenda dilucide introducit, suffragatur indoctis et in infimo loco natos evehit in sublimes, Et propterea sedes apostolica rerum spiritualium et etiam temporalium provida ministratrix, liberalitatis honeste circumspecta distributrix et cuiusvis laudabilis exercitii perpetua et constans adiutrix, ut eo facilius homines ad tam excelsum humane conditionis fastigium acquirendum, et acquisitum in alios refundendum, semper cum augmento quesiti facilius inducantur, cum aliarum rerum distributio massam minuat, scientie vero communicatio quantum in plures diffunditur, tanto semper augeatur et crescat, illos hortatur, eis loca preparat, et opportune commoditatis. auxilia impartitur. Cum itaque sicut pro parte dilectorum filiorum Magistricivium, Consulatus et Communitatis Civitatis Basiliensis nobis nuper exhibita petitio continebat, ipsi non solum ad rei publice ipsius Civitatis sed etiam ad aliarum partium illi vicinarum utilitatem et prosperitatem intendentes, in prefata civitate Basiliensi tamquam loco insigni et accommodo in quo aeris viget temperies, victualium ubertas, ceterarumque rerum ad usum vite humane pertinentium copia reperitur, et a qua famosa studia Alamanie satis distare noscuntur, plurimum desiderent fieri et ordinari per eandem sedem studium generale in qualibet licita facultate, ut ibidem fides catholica dilatetur, erudiantur simplices, equitas servetur, iudicii vigeat ratio, illuminentur mentes, et intellectus hominum illustrentur, Nos premissa et etiam eximiam ipsorum Magistricivium Consulatus et Communitatis fidei et devotionis sinceritatem, quam ad nos et Romanam Ecclesiam gerere comprobantur, attente considerantes, ferventi desiderio ducimur, quod Civitas predicta scientiarum ornetur muneribus, ita ut viros producat consilii maturitate conspicuos, virtutum redimitos ornatibus, et diversarum facultatum dogmatibus eruditos, sitque ibi scientiarum fons irriguus, de cuius plenitudine hauriant universi litterarum cupientes imbui documentis, dictorum Magistricivium, Consulatus et Communitatis in hac parte supplicationibus inclinati, ad laudem divini nominis, et prelibate fidei propagationem ipsiusque reipublice et partium earundem commodum atque profectum auctoritate apostolica statuimus, et ordinamus, quod in ipsa Civitate Basiliensi de cetero sit, et perpetuis futuris temporibus vigeat studium generale, tam in Theologia, ac Jure Canonico, et Civili quam quavis alia licita facultate, ipsiusque studii Basiliensis Cancellarius sit venerabilis frater noster Johannes, et pro tempore existens Episcopus Basiliensis, ac legentes et studentes ibidem omnibus, et singulis privilegiis, libertatibus, honoribus, exemptionibus, et immunitatibus concessis Magistris, Doctoribus ac studentibus commorantibus et residentibus in generali studio Nostre Civitatis Bononiensis gaudeant et utantur. Et insuper Cancellario, Magistris, Doctoribus et Scolaribus dicti Studii Basiliensis faciendi statuta et ordinationes ad instar eiusdem studii Bono niensis, que tamen si rationabilia fuerint per sedem predictam confirmentur, plenam et liberam tenore presentium concedimus facultatem. Non obstantibus Constitutionibus et ordinationibus apostolicis ceterisque contrariis quibuscunque. Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam nostrorum statuti ordinationis et concessionis infringere vel ei ausu temerario contraire. Si quis autem hoc attemptare presumpserit, Indignationem omnipotentis dei ac beatorum Petri et Pauli Apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Mantue Anno Incarnationis dominice Millesimoquadringentesimoquinquagesimonono, pridie Idus Novembris, Pontificatus nostri Anno Secundo. pro Servatio Jo. de Tartarinis. (Auf der Außenseite) Ita apud me Ja. Lucen. IV. Bulle vom 26. December 1459 über die Canonicate. Vgl. S. 29. Pius Episcopus servus servorum dei, Ad perpetuam rei memoriam. Rerum omnium summi providique dispensatoris Jhesu Christi, a quo omnis est sapientia quique ea assistente investigabiles facit semitas suas, in terris licet immeriti vices gerentes solicitudine pulsamur assidua, ut ad domum domini in qua mansiones sunt plures per sapientie doctrineque ministerium Christi fideles salubriter evocemus, ac votis illis gratiosum conferamus auditum, per que viris litterarum studio deditis accomoda succedant auxilia, et ut illi apostolicis suffulti favoribus et suffragiis ad irrigandum de hujusmodi sapientie fontibus alveum singulis Christi fidelibus ferventius inducantur. Nuper siquidem ad humilem supplicationis instantiam dilectorum filiorum Magistricivium Consulatus et Communitatis Civitatis Basiliensis per alias nostras litteras auctoritate apostolica statuimus et ordinavimus quod in ipsa Civitate Basiliensi de cetero esset et perpetuis futuris temporibus vigeret studium generale tam in Theologia ac iure canonico et civili quam alia quavis licita facultate, ipsiusque studii Basiliensis Cancellarius esset Venerabilis frater noster Johannes ac pro tempore existens Basiliensis Episcopus, ac legentes et studentes ibidem omnibus et singulis privilegiis libertatibus honoribus exemptionibus et immunitatibus concessis Magistris doctoribus ac studentibus commorantibus et residentibus in generali studio |