Imágenes de páginas
PDF
EPUB

cion cuando ya estaban impresas mas de 712 páginas de su preciosa coleccion diplomática, y mas de 80 del testo latino que contienen los tres libros de la primera década, con las notas oportunas referentes á los documentos de la coleccion para ilustrarle..."

A fin de que los lectores puedan formar idea del vigoroso y elegante estilo de Palencia, me ha parecido oportuno insertar aqui el prólogo á la primera Década que dice asi: «Magna cum voluptate qui retuli jamdudum antiquitatem hispanæ gentis, cogor nuper scribere quæ calamus horret, nil mirumque si stilus præ fœditate rerum decidat, atque obscuretur mens cum nihil clarum offeratur, sed diu anceps fuerim inter alterutram vel omittendi, vel adeundi præsentis historiæ considerationem: quippe hinc susceptum onus, illinc vero premebat futuræ dedignatio narrationis, et quod officium jusserat, animus pariter aspernabatur. ¿Quid enim allicit magis scriptorem quam magnitudo negotii, lucidaque species qualitatis? Quod si secus accidat, et nihil fere aliud præter amaritudinem delibetur, universæ offenduntur mentis vires, ct ingenium sequitur dispositionem voluntatis infectæ jam acerbitate intoleranda materiæ. Verum enimvero superadditur ad scribendum irritatio haud lenta, cum videam subductos á principibus indignissimis assentatores pravos, qui nihilominus calamo nitantur cum laudibus eferre infima, turpiaque celare fuco, quæ verbo vituperanda comprobarunt, vel dissimulatione texerunt; quod quidem perversionis genus ipsa veritate abolendum curabo; neque eorum sententia magnifacienda mihi est qui fœda nimium dicunt prætermittenda historicis, ne de seculo in seculum facino

rum detestabilium memoria repat. Hi profecto insipidi sunt, si credunt conferre magis ad mores hujuscemodi prætermissionem quam vituperationem malorum: nam ex consensu dilatationem potius quam ex reprehensione imitationem secuturam quicumque non iners judicabit. Igitur labore meo efficere conabor, ut legentibus innotescat non defuisse cultores veritatis, quemadmodum non desint falsitatis auctores, quos facile ex ambagibus narrationis comprehendent, si Henrici regis quarti vitam differentem perlegant á descriptione subsecuta. Quin etiam tyrannidis diffusa pestis, exemplo principis, non modo in hominibus hujus regni contagionem induxerit, sed per orbem maximam subministrarit malefaciendi licentiam, ita ut a primis seculis usque numquam tan ampla creverit malorum seges, unde acervus inauditorum antea criminum in tantam devenerit latitudinem quod vix videatur locus esse probitati, nisi messis hæc ipsa sit superna manu perusta, et territi mortales libidinem perniciosam sibi fuisse cognoscentes, ad aurei seculi nitorem ac observationem sanctarum legum gloriæque cupiditatem reducantur, et apertissime sentiant vitiis inhærere desolationem infamem cum perpetua punitione, quemadmodum cum laude præmioque æterno sit virtutibus decoris ornamentum.»

[ocr errors]

Tambien se atribuye á Alonso de Palencia otra crónica en castellano de Enrique IV que corre manuscrita; si bien no es tan elegante su estilo como el de la latina, ni tiene tanto mérito como esta en la composicion, porque es demasiado prolija y minuciosa, como ya observó atinadamente Mr. Prescott en el tomo 1.o de su Historia de los reyes católicos, página 136.

[blocks in formation]

ÍNDICE.

CAPÍTULO I.

Estado social de la monarquia castellana desde principios del siglo XIII hasta la

Páginas.

[blocks in formation]

Estado social del reino de Aragon hasta que se incorporó con el de Castilla..

33

56

[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

CAPÍTULO VII.

Estado particular de Cataluña y Valencia. .

109

CAPÍTULO VIII.

Estado social del reino de Navarra hasta el

reinado de Isabel y Fernando V.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

Progresos industriales de las monarquias de Castilla, Navarra y Aragon durante este periodo..

CAPÍTULO XI.

Progresos intelectuales de los españoles desde principios del siglo XIII hasta el advenimiento de los reyes católicos.

CAPÍTULO XII.

Monarquia de los reyes católicos. Reforma y mejoras hechas por ellos en el sistema gubernativo en la administracion de jus

118

140

164

181

« AnteriorContinuar »