Imágenes de páginas
PDF
EPUB

kóufes gein Ashalme von Haluingen, swas ich an der burge han ze Entringen vnd alliu diu reht, diu dazuo horent, diu han ich im gegeben in allem reht, as ichs han vnd min vater het, vme zwaizg vnd hundert pfunde haller vnd han das gût vf gegeben Hug von Haluingen vnd Hainrich von Remchingen, die hant ouch lehen von dem von Zolre. Dasselbtetig guot sol ich vertgan, swie im nuzze vnd gût ist dem vorgenanten Anshalme, vnd sol im das vertigan, swiene er michs manat, an golt vnd ane silber, vnd han im des gesworn zen haieligan. Das dirre kouf stete belibe, des gib ich mine brieve vnd min insigel, vnd Anshaln von Haluingen sin jnsigel, vnd her Wolfran von Altunstaieg 2 sin insigel, vnd Hüg von Haluingen sin jnsigel. Dis koufes ist geziug, her Hainrich von Mügenegge 3, Hainrich von Remchingen, Peter von Haluingen, Hainz vnd Kraft, sin sune, Hainrich von Erlham, Frice Goltstain, Hannes diu Krot, Lutwin Vlrich, des Kneht von Altunstaieg, pfafe Volmar, der kilchere von Entringen, vnd ander biderb lut. Dirre kouf beschac ze Entringen. Dirre brief wart ge= geben, do von gotes geburt waren zwelfhundert iare niuzig iare vnd aht iare, an dem cinstag in der pfingst wochun.

Mit 3 Siegeln in grauem Wachs, wovon die beiden ersten dreieckig, das dritte rund (mit dreieckigem Schilde) sind. a) drei linke Spißen, Umschrift: SIGIL. PETRI. DE. ENTRING. - b) Mit 4 rechten Spißen, Umschrift (kaum zu lesen): SIG. ANSELMI. DE. HALVINGEN (?). c) drei rechte Spißen, Umschr.: (SIG)ILLVM. HVG(ONIS.) DE. HALVING. des W. v. Altensteig ist abgegangen.

Das

1 Die v. Entringen, Vasallen der Gr. v. Tübingen, kamen von dieser Zeit an in ihren ökonomischen Verhältnissen immer mehr herab. HohenEntringen kam also nach obiger Urkunde durch Kauf an die v. Hail fingen, was nämlich die v. Entringen noch daran besaßen. Die Grafen v. Hohenzollern waren auch schon Mitbesißer der Hoheitsrechte über die Burg. Wie sie dazu gekommen, ist nicht bekannt und läßt sich nur vermuthen. Darum wird auch gleich unten bemerkt, daß Hug v. Hailfingen und Heinrich v. Remchingen auch Lehen von Zollern hätten. Wie die Burg an die v. Ehingen und Herter v. Dußlingen gekommen, s. in der Beschr. d. O.A. Herrenberg 179 flg. Das Siegel der v. Entringen ist an dieser Urkunde ein anderes, als I, 245. 2 3tschr. III, 125. 3 Ueber die gräflich tübingischen Ministerialen v. Müneck oder Meneck bei Breitenholz im O.A. Herrenberg s. Beschr. d. Oberamtes 167 flg.

1298. 7. Jun.

[ocr errors]

Der Pfarr-Rektor Wernher zu Plieningen tauscht zum Nußen seiner Kirche mit Einwilligung des Patrons, des Klosters Bebenhausen, mit dem jüngern Ritter Wolfram v. Bernhausen seine

Wiese, die Made genannt, gegen ein anderes Wiesenstück im Kainbrunnen neben dem Brunnenhaldewald.

Presencium litterarum inspectoribus vniuersis Wernherus, rector ecclesie de Blieningen 1, Constantiensis dyocesis, rei noticiam subnotate. Hiis scriptis tamquam in iure confessus publice recognosco et cunctis facio notorium fidedignis, quod ecclesie mee de Blieningen predicte, condicionem cupere faciens meliorem, pratum dictum diu Made cum strennuo viro, Wolframo de Bernhusen, milite juniore, de consensu venerabilium. . abbatis et conuentus monasterii de Bebenhusen, Cisterciensis ordinis, predicte dyocesis, ad quos jus patronatus ecclesie memorate dinoscitur pertinere, pro certo fundo, siue prato, in loco dicto Kainbrunne iuxta siluam dictam Brunnehalde, doti ecclesie mee predicte assito, permutaui. nec obstare poterit, si forsitan antedictus fundus, dictus div Made, per supradictum militem, uel eius heredes, aut per colonos quoslibet, vel eciam inquilinos efficiatur vtilior quouis modo, presertim cum ipse fundus dictus div Made non posset permutacionis tempore conferri ad maiorem vtilitatem ecclesie ac honorem. In quorum omnium euidenciam presens instrumentum, hinc inde confectum, sigillo memorati domini mei abbatis et proprio effeceram conmuniri. Ceterum nos abbas et conuentus predicti per hanc subscripcionem et per nostri conmuni2 sigilli appensionem permutacionem predictam legitime approbamus et consensu legitimo confirmamus. Datum Bebenhusen, anno domini Mo- CCo. Lxxxxv111°. V11. Idus Junii, indiccione XI ma.

Mit 2 Siegeln in Maltha: a) parabolisch, mit stehendem Abte mit Buch und Stabe, jedoch beschädigt, Umschr.: ... ABBATIS... NHVSE... b) rund, mit dem Bilde des h. Martin zu Roß oder Esel, der mit dem Schwerte seinen Mantel theilt, um den abgetrennten Theil einem am Wege stehenden Bettler zu geben. Umschr.: † WERNERI. PLEBANI. DE. BLIENIGE.

1 Dieser Pfarr-Rektor Wernher kommt als solcher schon im Juni 1286 vor. Beschr. d. O.A. Stuttgart 214. 2 I. conmunis.

1299. 6. Apr.

Der Propst des Klosters zum heiligen Grab in Denkendorf und der Dekan in Kirchheim fordern die Pfarrer in Ober-Eßlingen und Waldstetten auf zum Vollzug des ihnen gewordenen Auftrags der Statthalter des Bischofs Heinrich von Constanz vom 6. Nov. 1298 wegen Rückgabe des Hofes in Winzen und des Hauses in Eßlingen, welche der nun verstorbene Pfarr-Rektor Conrad in Obereßlingen für seine Lebenszeit befessen hatte, an das Kl. Bebenhausen, dem das

Eigenthumsrecht daran gehörte, und wegen Ausweisung Derjenigen, die sich in widerrechtlichen Besitz derselben gesezt hatten.

Prepositus ecclesie in Denkendorf 1, ordinis Sancti Sepulchri, Constantiensis dyocesis, et .. decanus in Kirchain 2, dyocesis eiusdem, executores seu iudices auctoritate ordinaria deputati, discretis viris. . plebanis seu viceplebanis in Obernezzelingen et in Walhstetten ecclesiarum salutem et sinceram in domino karitatem. Litteras magistrorum Wal. scolastici maioris et C. prepositi sancti Johannis ecclesiarum Constantiensium, gerentes vices venerabilis in Christo patris ac domni H. dei gratia episcopi Constantiensis 5 in absencia constituti, dilectis in Christo.. preposito in Denkendorf, ordinis Sancti Sepulchri, et.. decano in Kirchain salutem et in domino karitatem. Actiones et iura, que de iure scripto et consvetudine laudabili hactenus approbata, ordinariis locorum in bonis conpetunt decedencium clericorum ab intestato, nos auctoritate et expresso consensu dicti domni nostri episcopi religiosis viris. . abbati et conuentui monasterii in Bebenhusen, ordinis Cysterciensis, in vniuersis rebus seu bonis quondam magistri Cůradi 6, rectoris ecclesie in Oberezzelingen, specialiter autem in curia dicta Winzun iuxta Bútelsbach sita, in qua tantum usufructus siue usus ad eum, dum viueret, ad ipsum autem monasterium dominium pertinebat et adhuc, sicut per litteras suas patet, pertinet pleno iure, nichilominus quoque in domo sua, infra muros ville Ezzelingen sita, in qua ad eum habitacio sola, ad illos autem spectabat et adhuc spectat proprietas, prout dicti.. abbas et conuentus per testes vel instrumenta docere intendunt, recepta ab eisdem certa pecunie summa cessimus vice eiusdem domni nostri episcopi et integre cedimus in hiis scriptis, mandantes vobis firmiter et districte, quatinus detentores seu inuasores earundem rerum quoscumque ad liberam restitucionem illarum eisdem . . abbati et conuentui faciendam plenarie vice nostra ecclesiastica censura cogatis, subductis tantummodo eisdem rebus seu bonis, que Vlricus de Behberg auctoritate sua inuasit et temeritate propria apprehendit, super quibus nobis iura contra illum et actiones in posterum volumus esse saluas, exhumantes nichilominus seu exhumari iubentes corpus illius defuncti, si facta vobis fuerit plena fides, quod idem quondam magister C. in vita sepeliri elegerit apud monasterium Bebenhusen prefatum, illudque ibidem congrue sepeliri faciatis, contradictores et rebelles ad id censura simili, si oportuerit, conpellentes. In

7

8

premissis autem omnibus et singulis exequendis alter alterum non expectet. Datum Constantie anno domini Mo. CCo. xCo. VIII. vino. Ydus Nouembris, indictione x11 ma. Auctoritate igitur huius mandati discrecioni vestre iniungimus per virtutem sancte obediencie firmiter et districte, quatinus vos, domine . . plebane seu viceplebane in Oberezzelingen, C. famulum magistri C. quondam eiusdem ecclesie rectoris, vos vero, domine.. plebane seu viceplebane in Walhstetten, Fridericum de Winzingen diligenter moneatis, ut ab occupacione predictorum relictorum, quam per se vel per alios cum facto, tum verbo, tum consensu hactenus faciebant desistere ac detenta seu occupata usque ad feriam quartam post dominicam pasche proximam. . abbati et conuentui memoratis integre restituere non postponant, alioquin conpareant coram nobis vel altero nostrum in ecclesia sancti Dyonisii in Ezzelingen feria tercia post dominicam Quasimodo proxima suam innocenciam, si poterunt, ostensuri. Datum VIIIo. Ydus Aprilis, anno domini Mo. CCo. XCVIIII., indictione XII ma litteras 9.

Reddite

Von 2 Siegeln ist das erste ganz zerbröckelt und waren die Neste in Papier eingehüllt, an dem Pergamentstreifen befestigt. Es war in Maltha, parabolisch, aus wenigen, noch übrigen kleinen Stückchen läßt sich erkennen, daß es die Auferstehung Christi darstellte; Christus ist schon mit dem halben Leibe aus seinem Grabe, vor welchem ein Engel gewesen zu sein scheint; er (Christus) hat in der Linken ein Kreuz, an welchem vielleicht die Osterfahne war, über sein Haupt ragt ein Doppelkreuz hervor, die Rechte ist zum Segen erhoben, den um das Grab knieende Betende empfangen; oben scheint ein gothischer Baldachin angebracht gewesen zu sein, von der Umschrift noch übrig: ... NKENDORF.

188.

1 S. 3tschr. I, 380, III, 118 flg., IV, 106 und Beschr. d. O.A. Eßlingen
2 Kirchheim unter Teck. 3 Südöstlich bei Eßlingen.
4 Wahr=

--

scheinlich Waldstetten im O.A. Balingen.

6

[ocr errors]

5 S. Urf. v. 1. Sept. 1299.

3tschr. IV, 104. Urk. v. 8. Apr. 1296. 7 Beinberg, Filial von Liebenzell im O.A. Neuenbürg.

93tschr. IX, 409 flg.

1299. 21. Apr.

--

8 Winzingen im O.A. Gmünd.

Gr. Rudolf v. Tübingen, genannt Scheerer, ratifizirt und bestätigt den Verkauf alles Rechtes und aller Gerichtsbarkeit in Dettenhausen sammt aller Zugehör durch seinen Bruder Eberhard an das Kl. Bebenhausen und verzichtet auf alle Ansprüche daran.

Nos Rvdolfus, comes de Tuwingen, dictus Schærer, presencium serie notorium reddimus vniuersis, quod cum dilectus noster germanus Eberhardus, comes de Tuwingen, viris in Christo venera

bilibus. . abbati et conuentui monasterii in Bebenhusen, ordinis Cisterciensis, dyocesis Constantiensis, omne ius sev iurisdicionem, que sibi conpeciit vel conpetere potuit in oppido Tetenhusen et ejus pertinenciis quibuscumque contractu licito vendiderit et in ipsum monasterium transtulerit, sicut in instrumento super hoc confecto et eius sigillo roborato plenius elucescit, nos eciam ad habundantem cautelam prefatum contractum mediante sollempnitate debita et consveta ratifficauimus et presentibus approbamus cum suis clausulis vniuersis, transferentes nichilominus in hiis scriptis in monasterium de Bebenhusen predictum omne ius, quod nobis in eodem oppido Tetenhnsen et ejus pertinenciis quibuscumque conpeciit vel conpetere potuit quoquo modo. In quorum evidenciam nostrum sigillum duximus presentibus appendendum. Acta sunt hec presentibus Craftone de Cuppingen, canonico in Sindeluingen, C. de Wildenowe, milite, H. de Nufron 1, Hurgero, notario nostro, Friderico de Brande 2, Bur. de Lustenowe, dicto Besserer de Herrenberc, et aliis quampluribus fidedignis. Datum in Bebenhusen, anno domini Mo. CCo. XCo. IXo. xj°. Kalendas Maii, indictione x11 ma. *

Mit dem bekannten Reitersiegel des Gr. Rudolf II. des Scheerers in bräunlichem Wachs, welches die Umschr.: † S'. RŶDOLFI. COMITIS.DE. TV WINGEN. FIL. PALATINI . hat.

* S. oben Urk. v. 28. Apr. 1298 und Schmid 266. 1 Nufrin= gen im O.A. Herrenberg. Der Ort gehörte den Gr. v. Tübingen, deren Ministerialen die v. Nufringen waren. Beschr. d. O.A. Herrenberg 248. 2 S. Schmid 185, 187 und besonders 197, 266, Anm. 3.

Dambacher.

Urkunden und Regeste aus dem ehemaligen Kletgauer

Archive.

Schluß der zweiten Abtheilung.

1497, 6. Februar. „Grafe Rudolff vnd grafe Wolffherman, geprüder, grauen zu Sulz", bekennen: Nachdem sich viele Jahre her mergklich Frrung vnd Spenn“ zwischen ihren Vorfahren und dem Hochstifte zu Constanz, hocher gerichten, glait, zöll, wiltpenn zú Núwkilch, zü Ober vnd Nider Hallow, ouch ettlicher ge=

« AnteriorContinuar »