Imágenes de páginas
PDF
EPUB

Jerusalem, In Dominica de Gaudete, in festivitate A usque ad finem. Si deerit dominus pontifex, et veneDomini, in festivitate sancti Stephani, in Epiphania,

in Dominica Lætare, Jerusalem, in Pascha, in feria secunda ad sanctum Petrum, in Dominica Ego sum Pastor bonus, in Ascensione, in Pentecoste, in festivitate sancti Petri, in anniversario suo, in festivitate sancti Sylvestri.

Hee sunt nocturnales stationes Sancti Petri Dominica de Gaudete, Epiphania, Ascensio Domini, Pentecostes, festivitas sancti Petri et ejus Octava, festivitas sancti Andreæ. In unaquaque earum stationum scholæ palatii, scilicet cardinales, diacones, subdiacones, cantores regionarii, acolythi debent habere quinque solid. den. de altari Sancti Petri pro cœnatica, archidiaconus xvin den.. pro his qui cantant LX, canonici xn solid., et ad Missam medieta- B tem altaris inter eos et capellanos domini papæ

rit cardinalis solus cantare Missam, in quacunque statione totam medietatem altaris habent prædictæ scholæ. Cardinalis qui cantat Missam, haber tertiam partem oblationis; sed si habet aliquem socium cardinalem, non fit ita; sed oblatio, sicut mos est, communiter dividatur per scholas.

Hæc sunt Sancti Petri diurnæ stationes: In omnibus Sabbatis Quatuer Temporum, in Dominica Quinquagesimæ, Dominica in Passione, teria secunda post Pascha, Dominica Ego sum Pastor bonus, in litanias Majores, in Dedicatione, et in Cathedra sancti Petri. In unaquaque harum stationum accipiunt quinque solid. et oblationem. Sed dominus pontifex accipit xx solid. in nocturnis stationibus, quando accenduntur retia (38); et in diurnis, quando accenduntur candela.

(38) Pharum alio nomine appellant, id est lucernam orbicularem cum certo lucernarum aut candela

rum numero.

APPENDIX.

Joannis papæ XIX (39) diploma, quo facultatem concedit episcopo Silva Candidæ divina officia certis diebus celebrandi in ecclesia Sancti Petri in Vaticano.

JOANNES episcopus, servus servorum Dei, dilecto filio PETRO Dei gratia episcopo Silvæ Candidæ Ecclesiæ, et per te eidem venerabili episcopio, successoribusque tuis in perpetuum.

[merged small][ocr errors][merged small]

(39) Qui nobis Joannes XX cujus annus tertius coincidit in annum millesimum vicesimum sextum indictione in a Septembri incœpta.

ANNO DOMINI MCXLIV.

COELESTINUS II

PONTIFEX ROMANUS

NOTITIA HISTORICA

(MANSI, Concil., tom. XXI, col. 591.)

Cœlestinus secundus, natione Tuscus, Guido C est pontifex, tempora Conradi imperatoris, an.

antea vocatus, ex presbytero cardinale tituli Sancti Marci, juxta constitutionem Innocentii prædecessoris sui, qua populus omnino a pontificis electione arcebatur, primus sine ullis populi suffragiis, teste Onuphrio, propter civile bellum quod a Romanis senatum restituere satagentibus imminebat,, creatus

Domini 1143, illo die quo Innocentius secundus e vivis decesserat. Petrus, Cluniacensium abbas, scripsit ad eum epistolam, apud Papirium Massonum exstantem, qua centinetur ipsum legitime electum initio pontificatus Romæ omnia pacata habuisse. Wilielmum Eboracensis ecclesiæ thesaurarium,

hominem tunc temporis improbum, in sedem Ebo- A set, obit anno Domini 1144, et sepultus est Romæ racensem bis intrusum, ab Innocentio damnatum et fugatum, per subreptionem Ecclesiæ Eboracensis episcopum ordinavit et consecravit, et contra sanctum Bernardum hac de re graviter conquerentem defendit. Cum, juxta Urspergensem, mensibus quinque et diebus tredecim, secundum Ottonem Frisingensem mensibus fere sex, pontificaium tenuis

in basílica Constantiniana. Vaticanos codex de Vitis pontificum ista habet: Hie fecit ordinationem per mensem Decembrem, in qua creavit diaconos septem, presbyteros per diversa loca, et episcopos per diversa loca.... Defunctus est apud Palladium octavo Idus Martii, et in ecclesia Lateranensi tumulatus. ́

NOTITIA DIPLOMATICA.

(Philippus JAFFE, Regesta pontificum Romanorum, p. 605.)

+ Coelestinus II hac sententia usus est ; FIAT PAX IN VIRTUTE TUA ET ABUNDANTIA IN TURRIBUS TUIS (8, 8, 10, 26, 27, 30, 32, 37, 39).

Subscripserunt bullis ejus :

ep. Albanensis. Petrus.

[merged small][merged small][ocr errors][ocr errors]
[ocr errors]

Ostiensis. . Albericus.
Prænestinus. Stephanus.

S. Rufinæ. . Theodewinus.
Subinensis. . Conradus.
Tusculanus. . Imarus.

pr. card. tit. S. Anastasiæ.

[merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][ocr errors]
[merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

» S. Calixti.

D S. Chrysogoni

[ocr errors][merged small][merged small]

SS. Jonnis et Pauli

S. Laurentii in Damaso.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

Guido.
Gilibertus.
Petrus.
Hubaldus,
Rainerius.
Manfredus.
Rainerius.
Petrus:

Thomas.
Joannes Paparo.
Gregorius.
Guido.

a 19 Oct.
a 9 Dec.
Ta 23 Dec.

a 23 Dec.
a 10 Jan.
a 23 Dec.

[ocr errors][merged small][merged small][merged small]

Astaldus

[ocr errors]

Otto

[ocr errors]

S. Lucia in Septisolio.

Rodulphus.

[ocr errors]

S. Lucia in Horphea

[ocr errors][ocr errors]

S.

Mariæ in Aquiro.^.

[ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

Hugo.
Petrus.
Gerardus.
Petrus.

a 10 Jan.
a 19 Oct.
a 10 Jan.
d. 19 Febr.
a 9 Dec.

a

[merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small]

1 Dec. a 19 Oct. a 19 Oct. a.10 Jan. a 23 Nov. a 19 Oct.

Gerardi S. R. E. presb. card. et bibliothecarii a 19 Oct. 1143 ad 6 Mart. 1144.

1144 ad 26 Febr. 1144. 1143 ad 6 Mart. 1144. 1143 ad 19 Febr. 1144. 1143 ad 6 Mart. 1144. 1143 ad 6 Mart. 1144. 1143 ad 19 Febr. 1144. 1144 ad 26 Febr. 1144. 1143 ad 23 Febr. 1144. 1443 ad 10 Jan. 1144. 1143 ad 6 Mart. 1144. 1143 ad 6 Mart. 1144. 1144 ad 6 Mart. 1144. 1143 ad 19 Febr. 1144. 1143 ad 24 Febr. 1444. 1143 ad 6 Mart. 1144.

1144 ad 6 Mart. 1144. 1143 ad 19 Febr. 1144. 1144 ad 6 Mart. 1144.

[merged small][ocr errors][ocr errors]

CELESTINI II

PONTIFICIS ROMANI

EPISTOLÆ ET PRIVILEGIA.

I.

Privilegium pro ecclesia S. Mariani Eugubina. (Anno 1143, Oct. 19.)

[UGHELLI, Italia sacra, I, 637.]

COELESTINUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis BENEDICTO præposito, ejusque fratribus in ecclesia episcopalis sedis Beati Mariani Eugubinæ civitatis Domino famulantibus, tam præsentibus, quam futuris in perpetuum.

A ros, qui de sæculari habitu converti, et in vestra ecclesia religiose vivere voluerint, recipiendi facultatem liberam vobis concedimus, sepulturam quoque ipsius loci liberam esse decernimus, ut eorum devotioni, et extremæ voluntati, qui se illic sepeliri deliberaverint, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat, salvo jure matricis ecclesiæ. Decernimus ergo, etc. Amen

Desiderium, quod ad religionis propositum et animarum salutem pertinere monstratur, animo nos decet libenti concedere, et petentium detideriis congruum impertiri suffragium. Eapropter, dilecti in Domino filii, postulationibus vestris clementer impertimur assensum, et ecclesiam B. Mariani, in B qua divinis estis obsequiis mancipati, apostolici privilegii pagina communimus, statuentes ut quascunque possessiones, quæcunque bona idem locus inpræsentiarum canonice possidet, aut in futurum concessione pontificum, largitione regum vel principum, oblatione fidelium, seu aliis justis modis, præstante Domino, poterit adipisci. firma vobis in perpetuum et illibata permaneant; in quibus propriis hæc duximus exprimenda vocabulis, plebem scilicet S. Joannis de Civitate, plebem S. Mariæ serrata, plebem de Fisciano, plebem S. Mariæ de Glodiano cum plebe Sancti Donati, et Sancti Viriani, plebem S. Gervasii, curtem de Lavari, cum aliis omnibus ecclesiis, ac bonis prædictæ ecclesiæ pertinentibus, capellam S. Bartholomæi, capellam S. Crucis, capellam S. Verecundi, capellam S. Angeli, capellam S. Georgii, capellam S. Savini, capellam S. Angeli, capellam S. Christophani, capǝllam S. Salvatoris, capellam S. Mariæ de Mediano, capellam S. Bartholomæi de Castro Venali, capellam S. Mariæ et capellam S. Georgii de Cortiva, capellam S. Mariæ capellam S. Margaritæ cum omnibus suis pertinentiis eastrum montis Juliani cum curte sua, castrum Galgate cum curte sua, castrum vallis Marculæ cùm curte sua, castrum Algnanir, castrum Agelli, Prohibemus quoque, ut infra antiquos terminos majoris, sive baptismalis Ecclesiæ absque vestra permissione nullus Ecclesiam ædificare præsumat, nec ab hominibus infra eosdem terminos habitantibus decimas, vel oblationes exigat, nec eas ad sepulturam ad alia loca transire compellat, sed, juxta Apostolum, quibus spiritualia seminatis eorum carnalia nullo prohibente metatis clericos vero, sive laicos libe

C

D

Locus + sigilli.

Ego Cœlestinus Catholicæ Ecclesiæ episc.
Ego Conradus Sabinensis episc.
Ego Stephanus Prænestinus episc.
Ego Gregorius presb. card. tit. S. Callixti.
Ego Thomas presb. card. tit. Vestinæ.
Ego Petrus card. presb. tit. S. Susannæ.
Ego Gregorius diac. card. SS. Sergii et Bacchi.
Ego Otto diaconus card. tit. S. Georgii ad Velum
Aureum.

Ego... Bald. diac. card. S. Mariæ in Via Lata.
Ego Petrus diac. card. S. Mariæ in Porticu.
Ego Nicolaus diac. S. R. E.

Datum Later. per manum Gerardi S. R. E. presb. card. ac bibliothecarii xiv Kal. Novemb., ind. VII, Incarn. Dom. an. 1143, pontif. vero D. Cœlestini papæ anno 1.

II.

De sui electione certiores facit Cluniacenses, eorumque preces postulat, Claromontani episcopi culpam ipsis condonat.

(Anno 1143, Nov. 6.)

[MANSI, Concil., XXI, 592.]

COELESTINUS esiscopus, servus servorum Dei, dilectis filiis PETRO abbati, et monachis Cluniacens., salutem et apostolicam benedictionem.

Charitatem vestram de statu sanctæ Romanæ, Ecclesiæ matris vestræ sollicitam cognoscentes, quæ circa nos acta sunt, vobls significare curavimus. Notum igitur facimus dilectioni vestræ quod Domino nostro bonæ memoriæ papa Innocentio, vin Kal. Octobris defuncto, et in Lateranensi ecclesia cum maximo cleri ac populi Romani frequentia tumulato, cardinales presbyteri et diaconi, una cum fratribus nostris episcopis et subdiaconis, clero ac populo Romano acclamante, partim et expetente, tertia die in ipsa ecclesia unanimi voto et pari consensu, me indignum, et prorsus tanti officii imparem, nescio quo Dei judicio, in Romanum pontificem concorditer elegerunt. Ego autem considerans,

infirmitatem meam ad apostolicæ sedis culmen non A dam. Si vero tu ipse, vel quislibet alius in causa

posse pertingere, onus hoc malui declinare, ne in pastorali regimine imparis administrationis actione succumberem. Sed quia contraire non est Domini disponentis arbitrio, obedienter secutus sum quod misericors de me regentis manus voluerit operari. Dispositioni itaque divini consilii colla submittens, tanto pondere pressum me recognosco, ut non per prophetiæ spiritum, sed per experimentum dicam : Incurvatus sum et humiliatus sum usquequaque (Psal. cxvi). Tanta quippe occupationem onera deprimunt, ut ad superna vix aliquando animus erigatar. Multis causarum fluctibus quatior; et post illa quietis otia, quæ ante hoc officium me recolo habuisse, tamen tumultuosæ vitæ tempestatibus affligor, ut recte dicam : Veni in altitudinem maris, et tempestas demersit me (Psal. LXVII).

Unde, fratres charissimi (1), per omnipotentem Dominum rogo, ut me sub hoc pastoralis curæ onere lassescentem orationum vestrarum intercessionibus adjuvetis, ut ejusdem omnipotentis Dei misericordiam totis nisibus et plenis desideriis imploretis, quatenus mihi inter undas pelagi laboranti majestatis suæ dexteram porrigat, et sic naviculæ suæ præesse concedat, ut ad æternæ quietis portum cum susceptæ navis onere, ipso ducente, perveniam.

Nos autem Cluniacense monasterinm tanquam B. Petri proprium, more prædecessorum nostrorum diligere volumus et fovere, et suam ei justitiam con

servare.

B

Quod autem Claromontensis episcopus præter- C ita B. Lucæ festivitate a prædecessore nostro bonæ memoriæ papa Innocentio evocatus non venit, nec canonicam excusationem prætendit, pro vestra dilectione ad præsens æquanimiter tole

ramus.

Datum Laterani vin Idus Novembris.

III.

Ad Alvisum Atrebatensem episcopum. Causam matrimonii cujusdam ad se advocat.

(Anno 1143, Nov. 6.)

[MANSI, ibid., col. 595.] COELESTINUS episcopus, servus servorum Dei, venerabili fratri ALVISO Atrebatensi episcopo, salutem et apostolicam benedictionem.

Litteras a tua fraternitate transmissas recepimus, et quod de consanguinitate inter charissimi filii nostri Stephani illustris Blesensis comitis filium et filiam nobilis viri Theodorici Flandrensis comitis in eis continebatur diligenter expendimus. Verum quoniam episcopos Galliæ in justitia et observatione mandatorum sedis apostolicæ tepidos invenimus, et idem filius noster comes in causa

matrimonii R. de Perona omnino inordinate et contra justitiam ab ipsis tractatus est, causam ipsam judicio sedis apostolicæ duximus reservan

(1) Pontifex diceret, filii charissimi. HARD.

canonice procedere volueritis, proxima Dominica, qua cantatur, Isti sunt dies, etc., vos conspectui nostro præsentetis, ut in utriusque partis præsentia causam ipsam diligenter inquirere, et quod canonica æquitas dictaverit exinde statuere valeamus.

Datum Laterani vi Idus Novemb.

IV.

Ad A. præpositum et canonicos Rosatenses.
(Anno 1143, Nov. 6.)

[GIULINI, Memorie della Hist. di Milano, t. V, p. 578.]

COELESTINUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis A. præposito, et canonicis de Rosata, salutem et apostolicam benedictionem

A sede apostolica statutum est, ut religiosa personæ de laboribus, quos propriis manibus aut sumptibus excolunt, sive de nutrimentis suorum animalium decimas solvere non cogantur. Quo contra perlatus est clamor ad aures nostras, quod a sanctimonialibus Sanctæ Mariæ de Montano decimas exigitis, et violenter ab eis extorquetis. Quia igitur in his quæ a sede apostolica statuuntur absque sui status periculo nulli licuit deviare, per præsentia vobis scripta præcipimus, quatenus decimas ab eisdem sanctimonialibus exigere nullatenus præsumatis, sed si quam ibidem justitiam vos habere confiditis, in nostra præsentia ostendatis.

Daja Laterani vini Idus Novembris.

V.

Privilegium confirmationis ecclesiæ S. Joannis Modoetiensis..

(Anno 1143, Nov. 23.)

[FRIZI, Memorie stor. di Mouza, t. II, p. 56.] COELESTINUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis in Christo filiis UBRANDO Modoetiensi archipresbytero ejusque fratribus tam præsentibus quam futuris, canoniee substituendis, in perpetuum.

Piæ postulatio voluntatis effectu debet prosequente compleri, et ut devotionis sinceritas laudabiliter enitescat, et utilitas postulata vires indubitantes assumat. Eapropter, dilecti in Domino filii, vestris justis postulationibus clementer annuimus, Det ecclesiam Beati Joannis de Modoetia in qua divino mancipati estis obsequio ad exemplum prædecessorum nostrorum beatæ memoriæ Calixti et Innocentii Romanorum pontificum sub beati Petri ct nostra protectione suscipimus, et præsentis scripti privilegio communimus; statuentes ut quascunque possessiones, quæcunque bona eadem ecclesia inpræsentiarum juste et canonice possidet, aut in futurum concessione pontificum, liberalitate principum, oblatione fidelium, vel aliis justis modis, largiente Domino, poterit adipisci, firma et illibata permaneant. In quibus hæc propriis duximus ex

VI.

Privilegium pro ecclesia Cella Superioris Wirzeburgensi.

(Anno 1143, Nov. 24.)

[HUGO, Annal. Præm., I, Pr., p. 385.] COELESTINUS episcopus, servus servorum Dei, dilectis filiis CONRADO præposito de Cella, ejusque fratribus tam præsentibus quam futuris, regulariter substituendis, in perpetuum.

primenda vocabulis: ipsam videlicet ecclesiam A
Sancti Joannis Baptistæ cum omnibus capeltis
suis, etc., ecclesia Sancti Joannis de Varena,
Sanctæ Mariæ de Sara, Sancti Petri de Sirone, etc.
In Coliate ecclesiam Sancti Carpofori, etc., Sanctæ
Mariæ de Teneblaco et Sanctæ Mariæ de Sundri;
confirmationem quoque electionis Cremellensis ab-
batissæ, sicut a venerabili fratre nostro Robaldo
Mediolanensi archiepiscopo rationabiliter vobis
concessa est et scripto suo firmata. Jus etiam ac
rationabiles consuetudines quas in eadem Beati
Petri ecclesia de Remella habetis, vobis pariter
confirmamus. Sane illa feudorum beneficia quæ ve-
nerabilis frater Jordanus Mediolanensis archiepi-
scopus vestræ ecclesiæ in prænominatis ecclesiis ad
communem fratrum sustentationem concessit, vobis B
vestrisque successoribus auctoritate apostolica
confirmamus. Prohibemus autem ut nullus infra
parochiam vestram absque vestro assensu ecclesiam
vel capellam ædificare præsumat, salva auctoritate
Romani pontificis, etc. Si qua igitur in futurum
ecclesiastica sæcularisve persona, hanc nostræ con-
stitutionis paginam sciens, contra eam temere ve-
nire tentaverit, secundo tertiove commonita, si nor
satisfactione congrua emendaverit, potestatis ho-
norisque sui dignitate careat, reumque se divino
judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat,
et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Do-
mini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat,
atque in extremo examine districtæ ultioni subja-
ceat. Cunctis autem vestræ ecclesiæ justa servan-
tibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus
et hic fructum bonæ actionis percipiant, et apud
districtum judicem præmia æternæ pacis inveniant.
Amen, amen, amen.

Ego Coelestinus, Catholicæ Ecclesiæ episcopus, subscripsi.

In circulo:

FIAT PAX IN VIRTUTE TUA ET ABUNDANTIA IN TUR-
RIBUS TUIS.

In monogrammate :

Bene valete.

Ego Conradus Sabinensis episcopus subscripsi. Ego Otto diac. cardin. Sancti Georgii ad Velum Aureum subscripsi.

Ego Thomas presbyt. cardin. tit. Vestinæ subscripsi.

Ego Stephanus Prænestinus episcopus subscripsi.

Ego Octavianus diac. cardin. Sancti Nicolai in Carcere subscripsi.

Ego Rainerius presb. cardin. tit. Sanctæ Priscæ subscripsi.

Datum Laterani per manum Gerardi sanctæ Romanæ Ecclesiæ presb. card. ac bibliothecarii, 1x Kal. Decembris, indict, vii, Incarnat. Dominicæ anno 1143, pontificatus vero domni Coelestini II papæ anno primo

C

Piæ postulatio voluntatis effectu debet prosequente compleri, ut et devotionis sinceritas laudabiliter enitescat, et utilitas postulata vires indubitanter assumat. Eapropter, dilecti in Domino filii, vestris justis postulationibus clementer annuimus, et præfatum locum, in quo divino mancipati estis obsequio, sub B. Petri et nostra protectione suscipimus, et præsentis scripti privilegio communimus, statuentes ut quascunque possessiones, quæcunque bona inpræsentiarum juste et canonice possidetis, aut in futurum concessione pontificum, largitione regum vel principum, oblatione fidelium, seu aliis justis modis, Deo propitio, poteritis adipisci, firma vobis, vestrisque successoribus, et illibata permaneant. Sancimus autem ut ordo canonicus secundum B. Augustini regulam et fratrum Præmonstratensium institutionem perpetuis ibi temporibus inviolabiliter conservetur. Nulli quoque fratrum post factam professionem, absque præpositi totiusque congregationis permissione, liceat ex eodem claustro discedere; discedentem vero, absque communium litterarum cautione, nullus audeat retinere. Concambium vero quod de loco, qui Cella dicitur, cum Wirtzeburgensi episcopo a vobis rationabiliter factum est, confirmamus, ut nullus ipsius loci advocatiam sibi usurpare præsumat, apostolica auctoritate interdicimus. Decimam autem de Mosa sicut ab episcopo vobis concessa est, vobis nihilominus confirmamus. Decernimus ergo ut nulli hominum liceat præfatam Ecclesiam temere perturbare, aut ejus possessiones auferre, vel ablatas retinere, minuere, seu quibuslibet aliis molestiis fatigare sed omnia integra conserventur eorum pro quorum sustentatione et gubernatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura. Si qua igitur in futurum ecclesiastica sæcularisve persona, hanc nostræ constiDtutionis paginam sciens, contra eam temere venire tentaverit, secundo tertiove cemmonita, si non satisfactione congrua emendaverit, potestatis honorisque su dignitate careat, reamque se divino judicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat, et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et Domini Redemptoris nostri Jesu Christi aliena fiat, atque in extremo examine districtæ ultioni subjaceat, Cunctis autem eidem loco jura sua servantibus sit pax Domini nostri Jesu Christi, quatenus et hic fructum bonæ actionis percipiant, et apud districtum judicem præmia æternæ pacis inveniant. Amen.

Datum Laterani per manum Gerardi sanctæ Ro

« AnteriorContinuar »